Nội dung vụ án
Khoảng tháng 3/2021, Lê Trung Đ, sinh năm 1995 làm nhân viên thu ngân tại quán bi-a “S-club” ở Khu Công nghiệp phía Nam thuộc xã VP, Tp. YB, tỉnh Y đã mua 01 máy soi tiền để kiểm tra tiễn do khách trả. Tháng 02/2022, quán giải thể, Đ mua lại của chủ quán 01 bộ dàn máy vi tính để vào mạng, nghe nhạc, xem phim. Sau đó, Đ chuyển sang làm quản lý nhân viên nữ quán karaoke tại địa bàn xã VP, Tp YB, tỉnh Y, Đ đã thuê phòng trọ tại đây để ở cùng nhân viên. Khoảng tháng 5/2022, do dịch Covid-19 nên công việc không đều, Đ đã mua 01 máy in màu cũ và 01 bàn dao cắt giấy cùng 01 tập giấy in A4 mang về phòng trọ, mục đích sử dụng cùng bộ máy vi tính có sẵn để in tiền vàng mã bán. Sau đó, Đ hỏi bố mẹ thì thấy việc in tiền vàng mã bán không có lãi nên thôi không làm nữa, Đ nảy sinh ý định in tiền giả mệnh giá 1.000 đồng để trộn với tiền thật và mang đến các đền, chùa quanh khu vực Tp.YB đổi cho những người có nhu cầu để lấy tiền thật. Thực hiện ý định trên, Đ đã sử dụng máy vi tính lên mạng tìm kiếm, tải hình ảnh mẫu 02 mặt của tờ tiền Việt Nam đồng có mệnh giá 1.000 đồng, mặt trước có số sêri là 00, sau đó, Đ đưa hình ảnh mẫu tờ tiền đã tải được vào phần mềm photoshop có tên “CS6” và căn chỉnh kích thước, màu sắc…, cài đặt để mỗi tờ giấy A4 in ra sẽ có 04 (bốn) hình tờ tiền giả rồi in hình tờ tiền ra giấy A4 qua máy in màu. Trong hai buổi tối, Đ đã in ra được khoảng 9-10 tờ giấy A4 có hình ảnh hai mặt đối xứng của tờ tiền Việt Nam mệnh giá 1.000 đồng, Đ dự định khi nào chuẩn bị mang đi tiêu thụ thì mới in số sêri và cắt các tờ tiền trên ra.
Sau khi in được số tờ tiền trên, do bận việc nên Đ bảo Và Quốc T, sinh năm 2007 (nhân viên của Đ) và nói cho T biết mục đích in tiền giả, hướng dẫn cho T cách in. T đã làm theo hướng dẫn của Đ và in được những tờ tiền trên giấy A4 có hình một mặt của tờ tiền (mặt có hình Chủ tịch Hồ Chí Minh). Sau khi hướng dẫn T đã in ra được tiền giả, Đ bảo T tiếp tục in rồi đi khỏi phòng trọ. Những tờ tiền giả in ra trước đó, Đ để ở trong tủ gỗ cá nhân. Những ngày sau đó, Đ không về phòng trọ, chỉ có một mình T đến phòng trọ in tiền giả cho Đ. Khoảng 03 ngày sau, Đ bảo Lương Thế Hạ sinh 2006 (nhân viên của Đ) đến hỗ trợ T in tiền giả. Khi H đến, T hướng dẫn cách in tiền giả nhưng H không làm được nên T bảo H giúp ghi số liệu ra giấy trong khi T dùng thước kẻ đo đạc kích thước, khoảng cách hoa văn…của tờ tiền giả in ra để so sánh với tờ tiền thật, sau đó H thấy việc làm tiền giả là vi phạm pháp luật nên không đến nữa, chỉ có T tiếp tục in tiền giả. Trong khoảng 4-5 ngày, T đã in ra được khoảng 400 (bốn trăm) tờ giấy A4 có hình một mặt của tờ tiền giả 1.000 đồng. Khoảng 01 tuần sau, Đ về phòng trọ thấy những tờ tiền giả T đã in ra để bừa bộn nên đã thu dọn để trong tủ gỗ cùng với số tiền giả Đ đã in trước đó. Sau đó, Đ tìm hiểu thấy việc làm tiền giả là vi phạm pháp luật nên sợ và quyết định thôi không in tiền giả nữa và dự định sẽ đem vứt số tiền giả trên đi. Khoảng đầu tháng 10/2022, tại phòng trọ của Đ xảy ra xô xát, đánh nhau nên ngày 31/10/2022, Đ dọn dẹp đồ thấy những tờ tiền giả vẫn còn để trong tủ nên hôm sau Đ đã đem vứt toàn bộ số tờ tiền giả cùng với bàn dao cắt giấy và một số đồ khác của Đ vào phía trong tường rào (cách phòng trọ của Đ khoảng 10m), máy tính Đ mang sang nhà hàng xóm ở gần đó gửi. Sau đó, Đ về nhà tại Nam Định rồi tiếp tục đi làm thuê.
Ngày 02/11/2022, ông Dương Xuân T phát hiện tại lòng đường phía trước nhà kho của gia đình có 01 bàn dao cắt giấy, nhiều tờ giấy A4 có in hình giống tờ tiền Việt Nam có mệnh giá 1.000 đồng và một số giấy tờ khác nên ông T đã trình báo Công an phường. Ngày 03/3/2023, biết mình đang bị Công an tìm để điều tra vì nghỉ có liên quan đến những tờ tiền giả, Lê Trung Đ đã đến Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Y để đầu thú và giao nộp máy tính và máy in đã sử dụng để in tiền giả. Tại CQĐT, các đối tượng đã khai nhận hành vi như trên phù hợp với các tài liệu khác có trong hồ sơ vụ án.
Ngày 10/11/2022, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Y có Quyết định trưng cầu giám định số trưng cầu giám định mẫu vật thu được. Ngày 11/11/2022, Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Y kết luận: Tài liệu gửi giám định ký hiệu từ 42 đến A 461 không phải là tiền do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành; Ngày 10/3/2023, Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Y có văn bản giải thích Kết luận giám định: “Mẫu vật gửi giám định ký hiệu từ 42 đến 4461 là tiền giả”. 1.2. Quá trình tố tụng
– Ngày 11/11/2022, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Y ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội “Làm tiền giả” theo Khoản 1 Điều 207 BLHS;
– Ngày 08/5/2023, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Y ra Bản kết luận điều tra vụ án hình sự trong trường hợp đình chỉ điều tra;
– Ngày 08/5/2023, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Y ra Quyết định định chỉ điều tra vụ án hình sự do các đối tượng trong vụ án đã tự ý nửa chừng chấm dứt việc thực hiện tội phạm “Làm tiền giả”, tuy không có gì ngăn cản.
Vấn đề cần rút kinh nghiệm
Trong vụ án này, Lê Trung Đ, Vũ Quốc T và Lương Thế H là đồng phạm về hành vi làm tiền giả, trong đó Lê Trung Đ là người chủ mưu, cầm đầu, đã chuẩn bị công cụ, phương tiện phạm tội và trực tiếp là người thực hành; Vừ Quốc T và Lương Thế H là đồng phạm giúp sức trong việc làm tiền giả. Kết quả giám định đã xác định “Mẫu vật gửi giám định là tiền giả”. Về tuổi chịu trách nhiệm hình sự: Lê Trung Đ; Lương Thế H đều đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự; Và Quốc T sinh năm 2007 (khi thực hiện hành vi 15 tuổi 05 tháng) nên chưa đủ tuổi chịu TNHS theo Điều 207 BLHS. Hành vi của Lê Trung Đ và Lương Thế H đã đủ yếu tố cấu thành tội “Làm tiền giả” theo quy định tại khoản 1 Điều 207 BLHS, tội phạm đã hoàn thành từ thời điểm người phạm tội thực hiện một trong các hành vi tạo ra tiền giả bằng phương pháp sao chụp, tạo bản in, in tiền giả… Hành vi của Vũ Quốc T chưa đủ yếu tố cấu thành do chủ thể chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự về tội này. Do đó, việc Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Y không khởi tố bị can mà ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 230 BLTTHS; Điều 16 BLHS “Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội” là không có căn cứ.
Ngày 08/5/2023, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Y ra Quyết định đình chỉ điều tra vụ án “Làm tiền giả”, đến ngày 17/5/2023, VKSND tỉnh Y có quan điểm thống nhất với Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Y về việc đình chỉ điều tra vụ án nêu trên là bỏ lọt tội phạm, thực hiện không đúng Hướng dẫn số 33/HD-VKSTC ngày 30/11/2018 của VKSND tối cao hướng dẫn Công tác quản lý, kiểm tra và báo cáo đánh giá việc đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án, bị can do không phạm tội và đình chỉ miễn trách nhiệm hình sự theo Điều 29 Bộ luật Hình sự.
