Kẻ tám lạng, người nửa cân

 Nội dung vụ án và quá trình giải quyết

Vào khoảng 19 giờ 00 phút ngày 30/9/2022, Nguyễn Văn Đ, Trần H, Phan Xuân Q trong lúc ăn nhậu tại quán Cây Ngô Đồng thuộc khối phố T, phường Đ, thị xã Đ, tỉnh Q đã có hành vi vô cớ gây sự, đánh nhau với chủ quán, nhân viên của quán và những khách hàng đang ăn nhậu tại quán. Đến khoảng đến 21 giờ 30 phút cùng ngày, Nguyễn Văn Đ, Trần Hạ Phan Xuân Q tiếp tục đem theo 03 cây dao lỡ (dao tự chế) và 01 khẩu súng bắn đạn bi đến đứng phía trước quán (trên vỉa hè. đường Quốc lộ) liên tục đe dọa, thách thức đánh nhau với những người đang có mặt trong quán và dùng súng bắn nhiều phát lên trời, trong đó có 02 lần phát ra tiếng nổ lớn gây ra sự náo loạn trong quán.

Ngay sau khi xảy ra sự việc Nguyễn Văn Đ, Trần H và Phan Xuân Q gây sự tại quán Cây Ngô Đông, mặc dù không có mâu thuẫn gi với Nguyễn Văn Đ, Trần H và Phan Xuân Q nhưng Lương Văn M đã khởi xướng, rủ rê Dương Ngọc Q, Hồ Trọng D, Đặng Minh Dạ Lê Đức Thiên B, Nguyễn Đình H, Lê Thiện T, Lê Thiện P, Nguyễn Xuân H, Võ Thanh T, Thân Đăng K, Đặng Hồng Q tổ chức sử dụng hung khí nguy hiểm là 08 con dao tự chế tìm đánh Trần H, Nguyễn Văn Đ và Phan Xuân Q để trả thù.

Đến khoảng 23 giờ 30 phút cùng ngày, tại đoạn đường trước quán caffe Tri Ân (thuộc khối phổ Đ, phường Đ, thị xã Đ) các bị cáo Lương Văn M, Dương Ngọc Q, Đặng Minh D, Lê Đức Thiện B, Nguyễn Đình H, Lê Thiện T Lê Thiện P, Nguyễn Xuân H, Võ Thanh T đã sử dụng các con dao tự chế tấn công, đâm, chém Nguyễn Văn Đ và Phan Xuân Q. Hậu quả: Nguyễn Văn Đ bị thương tích 76%, Phan Xuân Q bị thương tích 09%.

Bản án hình sự sơ thẩm số 109/2023/HS-ST ngày 26/12/2023 Tòa án nhân dân tỉnh Q áp dụng:

+ Điểm n, o khoản 1 Điều 123; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; điểm o khoản 1 Điều 52; Điều 15, khoản 3 Điều 57 Bộ luật Hình sự năm 2015 xử phạt bị cáo Hồ Trọng D 09 năm tù, về tội “Giết người”.

+ Điểm n, o khoản 1 Điều 123; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; khoản 1 Điều 54, khoản 1 Điều 101 và khoản 3 Điều 102 BLHS năm 2015 xử phạt các bị cáo:Võ Thanh T 04 năm tù; Lê Thiện T và Lê Thiện P mỗi bị cáo 03 năm 06 tháng tù, về tội “Giết người”.

(Ngoài ra, bản án còn xét xử và tuyên phạt đối với bị cáo Lương Văn M và các bị cáo khác).

Sau khi xét xử sơ thẩm, VKSND tỉnh Q kháng nghị tăng hình phạt đối với các bị cáo Hồ Trọng D, Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P.

Bản án phúc thẩm số 87/2024/HS-PT ngày 27/3/2024 TAND cấp cao tại Đà Nẵng chấp nhận kháng nghị của VKSND tỉnh Q sửa bản án sơ thẩm: Tăng hình phạt đối với các b/c Hồ Trọng D, Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P (mỗi bị cáo bị xử tăng 01 năm tù).

 Vấn đề cần rút kinh nghiệm

+ Đối với bị cáo Hồ Trọng D

Mặc dù bị cáo không trực tiếp thực hiện hành vi gây thương tích cho những người bị hại nhưng bị cáo D tham gia giúp sức rất tích cực trong vụ án. Sau khi nghe điện thoại của Lương Văn M, bị cáo Hồ Trọng D đã rủ nhóm các bị cáo Đặng Minh D, Nguyễn Đình H, Lê Thiện T, Lê Thiện P, Nguyễn Xuân H, Võ Thanh T, Thân Đăng K, Đặng Hồng Q (đều là người chưa thành niên) tham gia thực hiện hành vi phạm tội. Sau đó, theo chỉ đạo của Lương Văn M, tất cả 12 bị cáo đã tập trung tại nhà của Hồ Trọng D để bàn bạc, phân công nhiệm vụ và chuẩn bị hung khí nguy hiểm để thực hiện hành vi phạm tội. Hậu quả, các bị cáo đã gây thương tích cho bị hại Nguyễn Văn Đ 76%, Phan Xuân Q.09%.

Ngoài ra, bị cáo là người có nhân thân rất xấu, đã 04 lần bị xử lý vi phạm hành chính về các hành vi “Xâm hại sức khỏe của người khác”, “Tàng trữ hung khi nhằm mục đích đánh nhau” và hành vi “Đánh bạc”; trong đó, bị cáo đang còn 01 tiền sự về hành vi đánh nhau khi vào ngày 29/9/2021, bị xử phạt vi phạm hành chính 2.500.000 đồng về hành vi “xâm hại sức khỏe của người khác”.

Bị cáo phạm tội “Giết người” với 02 tình tiết định khung “Có tính chất côn đồ” và “Có tổ chức”, đồng thời còn bị áp dụng 01 tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại điểm o khoản 1 Điều 52 BLHS (xúi dục người dưới 18 tuổi phạm tội).

Vì vậy, cần áp dụng cho bị cáo mức hình phạt nghiêm khắc, tương xứng với hành vi phạm tội của bị cáo, tại phiên tòa, đại diện VKSND tỉnh Q đề nghị xử phạt bị cáo từ 12 năm – 13 năm tù là có căn cứ. Tuy nhiên, Tòa án tuyên phạt bị cáo mức án 09 năm tù là quá nhẹ, chưa thể hiện tính nghiêm minh, chưa tương xứng với tình chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo.

+ Đối với các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P:

Các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P phạm tội “Giết người” quy định tại các điểm n, o khoản 1 Điều 123 BLHS có khung hình phạt tù từ 12 – 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Tuy nhiên, việc Hội đồng xét xử tuyên phạt bị cáo T 04 năm tù, T và P cùng mức án 03 năm 06 tháng tù là chưa nghiêm minh và chưa tương xứng với tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi phạm tội của các bị cáo và không công bằng so với mức hình phạt của bị cáo Hồ Trọng D,vì:

Xét hành vi của các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P trong vụ án thấy: Các bị cáo đều tham gia với vai trò là người thực hành tích cực – trực tiếp tham gia dùng hung khí nguy hiểm là dao tự chế tấn công, chém bị hại Nguyễn Văn Đ. Hành vi của các bị cáo thể hiện tính chất quyết liệt, nguy hiểm hơn hành vi của bị cáo Hồ Trọng D nên mức hình phạt đối với các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P phải cao hơn mức hình phạt của bị cáo Hồ Trọng D. Hội đồng xét xử xử phạt bị cáo Hồ Trọng D mức hình phạt 09 năm tù vì bị cáo Hồ Trọng D là người đã đủ 18 tuổi. Trường hợp, bị cáo Hồ Trọng D là người phạm tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi như các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P thì mức hình phạt của bị cáo Hổ Trọng D xác định là 06 năm 09 tháng tù (bằng 3/4 của 09 năm tù mà bị cáo Hồ Trọng D bị tuyên phạt). Như vậy, về nguyên tắc cá thể hóa hình phạt thì cần phải xử phạt các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P mức hình phạt bằng hoặc cao hơn mức 06 năm 09 tháng tù mới đảm bảo tính công bằng trong việc xét xử.

Trích từ Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng